په هندوستان کې د ۱۸۵۷م پاڅون په تاریخ کې د میوټني، غدر او د خپلواکۍ جنګ په نومونو یادېږي. د برطانیې ایسټ انډیا کمپنۍ، تر۱۹ پېړۍ، د هند سمندرې ساحلونو خپل پوځ ځای په ځای کړی و. په ۱۸۰۳م کې دوی مرهټو ته د ماتې ورکولو څخه وروسته ډېلي نیولې وه. پر تخت ناست سپین […]
پټه خزانه درې برخې لري چې لومړۍ کې د هغو شاعرانو شعرونه او د ژوند حالات راغلي چې د محمد هوتک له زمانې مخکې تیر شوي دي. په دویمه برخه کې د محمد هوتک د همعصرو شاعرانو ژوند لیکونه او شعرونه راغلي او په وروستۍ اودریمه برخه یې د پښتو ښځینه شاعرانو ته ځانګړې شوې […]
د ترکي” ایزنیک” کاشي خښتې (سیرامیک ټایلز) تاریخ ډېر پخوانی دی. په ۵۰۰۰ق م کې د اناطولیا لویدیځ ښار ایزنیک ” نایسیا” نومیدو. هلته د برونزو په دوره کې کلال به په خټینو لوښو ګلونه او پاڼې جوړولې او بیا به يې په اور کې پخول. د دې هنر د پرمختګ سره کلال لوښې وچولو […]
پهلوانۍ کې دوه کسان د خپل تکړه وجود په زور د یو بل د پرزولو هڅه کوي. خلک يې نندارې ته ولاړ وي او په هند کې ورته “دنګل” وایی. خو نن زه درته د ښځو د یو دنګل کیسه کووم. ماګل او شاګل اصل نومونه يې نه دي او په یو میلمستیا کې ورته […]
زما یادېږي چې په کلي کې کله نا کله یوې ترور به مې د ټیم زاړه بکس نه یو کتاب راوویستلو، پاڼې يې زیړې او ټکي به يې غټ وو. دا به يې “جنګنامه” بلله او ښځې، ماشومان د هغې کټ چاپېره کیناستل. تروربه مې جنګنامه لوستله او ټول به غلي ناست وو. زه به […]
د ۱۹۲۵م په اوړي کې د افغانستان او اطالیه (اټلي) حکومتونو ترمنځ یوه داسې پیښه وشوه چې د دواړو ملکونو ملت پالنه (نیشنلزم) يې وننګوو. یو اطالوي انجینیر “داریو پیپرانو” چې په کابل کې میشت و، په څه جرم تورن شو. د دې تفصیل څرګند نه دی خو پولیسو ته رپورټ وشو او یو افسر […]
تاتره د دریو غاښو لوړه څوکه او د خیبر په درې ورته لار ده. اپریدي ورته ” لکه سر” او ” لکه څوکه” هم وایی او پخوا به ټول کال په سپینو واورو پټه وه. په ځینو تاریخونو کې د دې نوم ” تهتره او تحتره” او په جمع صیغه تاترې په املا هم لیکل […]
د ابدال قبیله په شالدره کې، د حضرت محمد(ص) خرقه شریف د جام په یو کلي “کوسو” کې، د ” اسرارالافغان” ۴۰۰ کاله پخوانۍ د افغانستان جغرافیه او تاریخ ښایی . دا کتاب د ۱۶ پېړۍ په پای کې حسین خان بن صابر لیکل پېل کړ چې د شیخ قاسم غوریه خیل د ۷ کالو […]
په ۱۹۲۵م کې د کندهار په “شالمار” ښوونځي کې له سبق فارغ شوی یو ۱۵ کلن ځوان عبد الحۍ دومره لایق و چې هم هلته معلم شو. د عبد الحق اخونزاده دا زوی په ۱۲۸۹ ش ( ۱۹۱۰م ) کې د کندهار د بامیزو په کوڅه کې زیږېدلی و. د علم برخه ورته د غور […]
د اوړي په پای کې به زمونږ کور ته د سپینو غونډارو یوه لویه بوجۍ به راوړل شوه. ماشومانو ته به يې وویل چې بوجۍ ته به نزدې نه ځئ. ټول محلت به خبر شو چې زمونږ کره ” چونه کېږي” له دېوالونو به يې تصویرونه لیرې کړل او د ټولو کوټو سامان به په […]