چیندرو

د کور په چت، کوڅه یا د لوبو میدان کې به مو پر زمکه د سکارو یا د چاک سره څلور ګوټیزه یا ګول کورونه جوړ کړل. د پالش یا د نسوارو تش ډبلی چې خاوره پکې ډکه وه، پر زمکه واچوله او په یوې پښې په ټوپونو وړاندې ورټېله کړه. د دمې لپاره به […]

اجیت خان

په ۱۹۴۰م کې د حیدراباد یو ۱۸ کلن ځوان د فلمونو په شوق کې د کالج سبق پریښودو، خپل کتابونه يې خرڅ کړل او بمبۍ ته لاړو. دغه هلک حامد علیخان په ۲۷ جنوری ۱۹۲۲م کې د ګولکنډه یوې پښتني کورنۍ کې وزیږېدو. نیکه يې په ۱۹ پېړۍ کې له کندهاره کډه شوی او د […]

ايسپ

هغه هوښيار کارغه چې د اوبو څښلو لپاره يې په منگي کې کاڼي واچول، هغه موږک چې په جال کې بند زمري مرسته وکړه، هغه سپې چې په اوبو کې يې بل سپي پسې وغپل اود خپلې خلې هډوکې ترې پريوتو: داسې بې شميره د ځناورو کيسې دي چې يو به پکې تاسواوريدلي يا ولوستي […]

برج

په ۱۹۶۰م کې د مومندو “ریګي” کلي یو واده ته ورغلی وم. د هغه لوی کور بهر حجره او دننه یوې لوی کوټې کې ښځې ناستې وې. یو خوا ته په چت کې سوری او د لرګو پارسنګ ( زینه) ورته اړم و. کله نا کله یوه ښځه به ورته وختله او د چایو سوچه […]

د احمد شاه ابدالي دیوان

په دې تصویر کې د احمد شاه ابدالي د شعري غونډ د قلمي نسخې لومړۍ پاڼه ښکاري. د دې کاتب نامعلوم او ممکن د ۱۸ پېړۍ په پای کې ولیکل شو. د تور نه علاوه سور رنګ هم پکې ښکاري او محرابی حاشیه د سرو زرو په ورق ښایسته شوی ده. مونټسټوارټ الفنسټن په خپل […]

د پټیالې پوهنتون

د ۲۰۲۴کال د اپریل له ۱۵ تر ۲۰ نیټې مې د هندوستان د پنجاب پټیالې پوهنتون ته یواکاډیمیک سفردرلود. دا څو کاله مې په زړه کې وه چې د هغه پوهنتون په کتابتون کې د ډاکترګنډاسینګ کتابي آثار، خطي یادښتونه اونورې لیکنې وګورم. ګنډاسینګ د هرلوستي افغان له پاره د خپل نامتو تحقیق (دراني احمدشاه) […]

رام کور- اسلام بی بی

د ۱۹۳۶م سپرلی د پښتونخوا په بنو کې د سیکانو او مسلمانانو ترمنځ د شخړو لپاره شهرت لري. د دې تر شا د یوې جینۍ او هلک د مینې داستان دی چې یو مسلمان او بل په سیک کورنۍ کې وزیږېدل. د ۱۹ پېړۍ له پېل بنو د بارکزو له لاسه ووتلو او سیکانو هلته […]

اینګي یا انګۍ

د ډېر ژړا له کبله د سږو پرده ( ډایافرام) تنګ شي نو د غاړې ( ستونې) هډوکي هم ناڅاپه بندېږي. په دې د ژړا په وخت ساه په ” اینګي” بدلېږي چې په اردو(هندي) کې ورته “هچکي یا سسکي” او انګریزي کې ” سنګلټس” وایی. که یو لوی کس د ژړا نه وروسته اینګي […]

پت پالونکي

د پاکستان د هزارې په غرونو کې د شهیدانو لوی هدیرې د ۱۹ پېړۍ د کندهاریانو قبرونه هم لري. لعل محمد او دین محمد په هغه ډله کې شامل وو چې په ۱۸۲۶م کې د سید احمد بریلوي سره مله وو. د هندوستان د مجاهدینو مشر سید احمد پښتونخوا ته د سیکانو خلاف جهاد لپاره […]

د مسيدو ملا پووند

د نولسمې ميلادي پيړۍ په پاې کې انگريزانو د پښتونخوا په قبايلي سيمې کې پخپلو چاونيو جوړولو لاس پورې کړې و. هم هغه وخت په مسيتو(محسودو) کې يو ملا ددوي په مخالفت کې مټې راونغښتې. د ده نوم محي الدين او په اليزو قام کې د شابي خيلود ټبرنه و. د پښتنود نوروملايانو په څيرديني […]