د نومبر ۲۰۲۴م په یوه غرمه د چارسدې غني ډېرې او ورسره جوخت د پشکلا وتي میوزیم لیدو ته ورغلم. غني ډېرۍ د هغه کتابتون نوم دی چې په ۱۹۹۷م کې يې د جوړیدو خبر خپور شوی و. هغه وخت صوبایی حکومت د لرغونپوهنې څانګې د پښتو شاعرعبد الغني خان (۱۹۱۴-۱۹۹۶) په ویاړ د دې […]
په کال ۱۹۹۹ م کې د پيښور پوهنتون د لرغون پيژندنې شعبې ته چا د گتې يولوې ډبې راوړو چې پکې رژيدلې پاڼې ايښي وې. دډبي خاوند ويل هغه پاڼې يې په باجوړ کې د “مهال” نومې بوداي خانقاه نه رابرسيره کړي و. دا ځاې د باجوړ سيند ښې لاس ميا کلي ته مخامخ په […]
شاوخوا لس زره کاله کيږي چې انسان د غارونونه راووتلو، وحشي ځناوريې خپل ملگري کړل اود اوبو په غاړه يې ځان له د خټو اولوښې نه کورونه جوړکړل. هغه کور به يوه کوټه و اودغار په شکل گول چتونه او يوه تنگه دروازه يې لرله. کوم ځاې چې تيږې موندل کيدې، هغه يې هم کارولې. […]
د بغلان په يو کلي کې دوه کروند گر دنورکله په شان د زمکې په اړولو بوخت و. د نږدې غونډۍ د لمنې نه به يې کله کله خاوره راوړه چې د سرې په توگه يې کاروو. يو وخت د خاورې سره د سرو زرو څو توکي هم راووتل. خپلوکې يې سره وويشل او فيصله […]
دا د سامي ژبې يوه لهجه وه چې ترې نورې لوې ژبې جوړې شوې. سام د نوح پيغمبرزوې و. اراميک شاو خوا درې زره کاله پخوانۍ ژبه ده چې په منځني ختيځ کې د بيلا بيلو سلطنتونواود کاروبارلپاره کاريده. گومان کيږي چې عيسا پيغمبرپه دې ژبې خبرې کولې او لومړې انجيل هم په دې کې […]
د ۲۰۰۴ م کال په مني کی زه د خپلو همکارانو سره د هډې د هغو بوداي کنډوالو ليدو ته ولاړم چې دوه زره کاله پخوا د چين او د هندبوداي زيارت کوونکي ورته په جوپوکی ورتلل. اوريدلي مې و چې دلته ډيرلرغوني توکي غلا شوي دي خود خاورو د ډيريو په ليدوراته اندازه وشوه […]
د يو اوږد سفر نه وروستو خپل کورته چې راغلم نوپه فرش د ديوالونو سره د بادامي رنګ وړې وړې ګولۍ مې وليدې. دهرې کوټې په ګوټونو کې په وړو وړو شنو پلاسټيکي کاسو کې ايښې دا گولۍ زه ډېرې ښې پيژنم چې د موږکانو د وژلو لپاره وې. دسړي نه مې پوښتنه وکړه چې […]
په ۱۵۸۸ م کی د بريطانيې له خوا د هسپانيې بحري ځواک ته د ماتې ورکولونه وروسته د لندن د تجارانو يوې ډلې د هغه وخت مليکې لومړۍ الزبت نه په بحر هند کی د بيړيود اوړلواجازه تر لاسه کړه او په ۱۵۹۱ م کی د انگلستان درې بيړۍ په عرب سمندرکی ورداخلې شوې. په […]
د انګریزي بټن او د پښتو تڼۍ یا تُكمه اوس د لباس یو عامه برخه ګرځیدلی ده. زرګونو کاله پخوا، په غارونو کې اوسیدونکو انسانانو په لومړي ځل د ځان پټولو لپاره د ونو پاڼې او د ځناورو پوټکی استعمالول. د دغې لباس د ټینګولولپاره به يې ورباندې د څرمنې پړي تړل. تر زرګونو کالو […]
د عبد الصمد خان او ورور يې په ۱۹۳۱م کې د ” قانون جرایم سرحد” تر مخې قید شول. که څه هم د ده رضا پکې نه وه خو د ملګرو په ټینګار د اپیل تابیا وشوه. دواړه وروڼه د بلوچستان مشهور جیل” مچ” ته يې واستول چې له کوټې ۶۰ میله لیرې بولان کې […]