کرمه تر ۱۸۹۰ م د افغانستان خاوره وه. دا د کابل حکومت له خوا یو حاکم اداره کوو. د ۱۹ میلادي پېړي په نیمایی کې دلته ۵۴ زرو شا خلک مېشت وو چې ۴۴ زره يې پښتانه وو. د کرمې سیند چاپېره د شنو غرونو په جنوب کې وزیرستان، لوېدیځ کې خوست، ختیځ کې بنو…
د افغانستان تاريخ
د عمر جان واده
په ۱۹۱۰ م کې د امیر عبد الرحمن د کشر زوی، محمد عمر (عمرجان) د واده د جشن حال یو انګریز او میرمنې يې پخپلو یادښتونو کې ولیکل. که څه هم عمرجان د مختلفو مینځو نه ۹ (نامشروع) اولادونه زېږولي وو خو دی د ۱۹ کالو شو نو مور ورله دوه ښځې وغوښتې چې په…
پنج دیهه
د ۱۸۸۵ م په سپرلی کې روسي پوځ د کشک سیند پر غاړه یوې حملې کې په سوونو افغان پوځیان ووژل. په تاریخ کې دا د پنج دیهه پیښه بلل کېږي. ۱۹ پېړۍ کې برطانيې د هند لویه وچه کې پښې وغځولې نو روس د مرکزي ایشیا ټول ملکونه ونیول. په ۱۸۸۲ م کې برطانیه…
خپلواکي او لباس
په ۲۸ اګست ۱۹۲۸ م. د خپلواکۍ د جشن دا اردو راپور په “سرحد” اونیزه پاڼه کې خپور شو. ” د لوی جرګی غړي، کلی وال او په اروپای لباس اغوستو نه پوهېږی. خو باچا امر کړې دی چې هیڅوک بغیر دریشی (پتلون او کوټ) اغوستو په جشن کې ګډون نه شی کولې. نو حکومت…
ملکه حلیمه
بي بی حلیمه او د امیر عبد الرحمن وروستې میرمن وه. امیر د خپل ژوند په وروستیو کې د هغې په اړه وئیل، “اوس په افغانستان یو کس د حکومت جوګه دی اوهغه دا ښځه ده.” د دې نازولې لقب ملکه سلطان، د امیر دوست محمد خان د لور شمس جهان او د میرعتیق الله…
مشروطه غورځنګ
جوهرشاه غوربندي او لعل محمد کابلي ډېر په باور د امیر مخې ته ولاړ وو. په دوی د بغاوت تورلګیدلې او امیر ورته په قهر و. هغوی په زړه ورتیا د ولس ستونزې ورته په ګوته کړې خو امیر نمک حرام وبلل او هغه وخت د دربار یو کس دا دواړه د تماچې په ډزو…
امیر او فری مېسن
د لندن په مرکز کې د “فریمېسن ګرینډ لاج” د میوزیم په یوه المارۍ کې د قران پاک یوه کاپي پرته ده. د دې په دوېمه پاڼه د افغانستان امیر حبیب الله پخپل لاس لیکلي دي چې د قران په زیارت مشرف شوم. ورسره د فروري ۱۹۰۷ م نیټه ثبت ده. په دغه(دوېمه) نېټه په…
د پنیالې سازش
د افغانستان د امیرامان الله خان د واک نه ليرې کولو لپاره د انګریز لومړی سازش ۱۹۲۷ م کې په پنیاله کی وشو. د ډېره اسمعیل خان نه ۵۵ کلومیټر شمال کې پنیاله کلې کې مروت پښتانه پراته دي چې څنګ ته په یوې غونډۍ د شیخ بدین زیارت دی. په ۱۸۶۰ م انګریزانو په…
د راولپنډۍ تړون
د ۱۹۱۹ م په اوړي کی د افغانستان او برطانوي هند ترمنځ د درېم جنګ نه وروسته، د اګست په ۸ نيټه دواړو غاړو په راولپنډۍ کې روغه وکړه. دغلته د خبرو لپاره د انګريزانو له خوا ۴ کسان وو چی د صوبه سرحد مشر وزیرهیملټن ګرانټ، کمشنر جان میفي ، جنرل نوبری او د…
افغانستان او اسلام
په افغانستان کې اسلامي تاريخ د ۶۳۹ م نه پېل کېږي کله چې احنف بن قيس د پارس باچا يزدګرد په تعاقب کې د طبسين د لارې خراسان ته راغی او هرات يې ونيو. په ۷ ميلادي پېړۍ کې د افغانستان خاوره، خراسان، زابلستان، سيستان، کابلستان، باختر او ګندهارا په نومونو پيژندل کيده چې بې…
Recent Comments