په ایرلینډ کې هر کال د بحرین پوهنتون د “رفيدة الاسلمية ” په نوم مشهور انعام بااستعداده نرسې ته ورکوي چې لوړې زده کړې وکړي. رفیده (تلفظ – روفاېده) بنت سعد په اسلامي تاریخ کې لومړۍ مسلمانه نرسه او جراحه وه. دا په ۶۲۰م کې په مدینه کې زیږېدلې وه. د هغې پلار سعد الاسلمي […]

د ۲۰۲۴کال د اپریل له ۱۵ تر ۲۰ نیټې مې د هندوستان د پنجاب پټیالې پوهنتون ته یواکاډیمیک سفردرلود. دا څو کاله مې په زړه کې وه چې د هغه پوهنتون په کتابتون کې د ډاکترګنډاسینګ کتابي آثار، خطي یادښتونه اونورې لیکنې وګورم. ګنډاسینګ د هرلوستي افغان له پاره د خپل نامتو تحقیق (دراني احمدشاه) […]

د فرض حج لپاره وخت مشخص دی چې د شوال څخه ذوالحج او تر ذوالقعد میاشتې دي. عمره مشخص وخت نه لري او هر وخت کیدای شي. بیت الله (خانه کعبه) ته یوازې مسلمانان داخلېدای شي. که فرضي حج او عمره کوئ نو ستاسو عبادات د احرام له تړلو وروسته پېلېږي. احرام احرام د سپین […]

موږ چې د پښتو ادبیاتو ارتقايي تاریخ لیکو زما په فکر د محمد هوتک د پټې خزانې هغه شاعران په کې نه شو څیړلی چې یوازې په دغه کتاب کې نومونه او د شاعرۍ بیلګې راغلي ځکه چې هلته دا نه ښکاري چې له یوه مشخص شاعر نه مخکې کوم شاعر راغلی چې ده یې […]

تصوف یا صوفیزم له رب سره د انسان د مستقیم تړاو، له دنیا، مادیاتو او خواهشاتو سره د پرېکون لار بلل کېږي. ممکن د اسلام له پیل راهېسې دا څانګه او پیروان یي وو، خو په اوومې او اتمې پېړۍ کې د امویانو او عباسیانو په پیرونو کې تصوف ډېر وغوړېده. د تصوف یوه معنی، […]

زه يو پشه يي ويونکى په توگه دلته يوازى هغه ټکو لغوى او اصطلاحى معنا ته اشاره کول غواړم. چې د پشه يي ژبې لرغونى او اوسنى شاعرانو کلام، متلونو، ادب، کولتورسره او همداسې په عامه محارو کى څومره ونډه او نږديکت لرى. گائيو مارتيان : (اريه مقاله. گائيو د پشه يي ژبې د جمع […]

کابل کې توده جګړه روانه وه، د راکټونو له وېرې موږ د خپل کور دویم پوړ کې له استوګنې لاس پر سر شوي وو. کور ته مو د کابل له هغو سیمو خپل خپلوان را کډه شول چې د جګړې لومړۍ کرښې بلل کېدې او هر چا ته یوه یوه کوټه رسېدلې وه. د شپې […]

پټه خزانه درې برخې لري چې لومړۍ کې د هغو شاعرانو شعرونه او د ژوند حالات راغلي چې د محمد هوتک له زمانې مخکې تیر شوي دي. په دویمه برخه کې د محمد هوتک د همعصرو شاعرانو ژوند لیکونه او شعرونه راغلي او په وروستۍ اودریمه برخه یې د پښتو ښځینه شاعرانو ته ځانګړې شوې […]

زموږ د اوسني او پخواني تاریخ په اړه دوه کتابونه د خپل تاریخي اهمیت له مخې ډیرمهم دي. یو تاریخ سلطاني او بل تاج التواریخ نومېږي، چې د لومړي لیکوال سلطان محمدخان بارکزی او د دویم لیکوال امیرعبدالرحمان خان ( ۱۸۸۰- ۱۹۰۱) خپل سفرونه اوخاطرې لیکلې دي. د دغو دوو کتابونو په اړه یو څود […]

ما په لومړي ځل د انګلیسی ژبې د زده کړې په کتاب کې د – Grand Canyon نوم ولیده او‌ په اړه مې یې مقاله ولوستله. ګرانډ کینین د امریکا د اریزونا په ایالت کې دی. زه له نویدا ایالت څخه ورته په موټر کې ورغلم چې سلګونه میله مزل دی. پارک ته چې ننوځي […]