په ۱۹ پېړۍ کې د برطانوي هند کمپنۍ او د چین حکومت تر منځ د دوو جنګونو سبب “اپیم” و. د “وریښمو په لار” چین او یورپ ترمنځ تجارت په ۱۵ پېړۍ کې خپل اوج ته رسیدلې و. د چیني لوښو، وریښمو او بیا وروسته د چایوغوښتنه په اروپا کې ډېره وه چې قیمت يې…
جنګونه او مبارزې
د بډه بیر پاڅون
په ۹ مې ۱۹۸۵ م د سره صلیب (ریډ کراس) نړي وال استاځې “ډیویډ ډیلا لارنټس” په اسلام اباد کې د شوروي اتحاد (روس) سفارت ته ورغلو. سفیر ته يې خبر ورکړو چې په ۲۷ اپریل “بډه بیر” کې ټول روسي قیدیان په یوې چودنې کې وژل شوي وو. د ۱۹۸۰ م راهیسې د صوبه…
د نارنجي جنګ
په مې ۱۸۵۷ م کې د هند د میرټ په چاوڼۍ کې د هندي عسکرو بغاوت انګریزانو له خوا د “غدر”(میوټني) په نوم یادېږي. هغه محال برطانیې په نوښار او مردان کې خپلې چاوڼۍ جوړې کړې وې خو د پښتنو سیمې لا هم د دوی په کنټرول کې نه وې. که افغانستان غوښتلې نو په…
د تورغر جنګونه
دا د هغو ۴ جنګونو لړۍ وه چې د ۱۸۵۲ نه تر ۱۸۹۱ م پورې انګریز او د سوات- هزاره قبایلو ترمنځ وشول. د ۱۸۴۵ م نه تر ۱۸۴۹ م پنجاب د سیکانو له لاسه ووتلو او انګریز پرې خیټه واچوله. د همالیه او هندوکش د غرونو لړۍ چې اباسین سره یو ځای کېږي، د…
د تیراه جنګ
دغه جنګ د انګریز پوځ او د قبایلو ترمنځ د ۱۸۹۷ م په نیمایی کې پېل شو او د بل کال تر سپرلي روان وو. د تیراه لام او د تیراه غزا په نوم هم مشهور دي. په ۱۸۷۹ م کې د افغانستان امیر او برطانویانو تر منځ د ګندمک تړون له مخې خیبردره د…
د اټک جنګ
په ۱۳ جولای ۱۸۱۳ م د سیکانو او درانیانو ترمنځ دا لومړی مهم جنګ و چې د “چچ” او “حضرو” جنګ په نوم هم شهرت لري. په ۱۸۱۱م رنجیت سنګ د کشمیر د نیولو لپاره د دې وړو ریاستونو، بهیمبر، راجوړي او “کولو” حمله وکړه. د ۱۸۱۲ م په پای کې محمود شاه درانی خپل…
د جمرود جنګ
دا جنګ په ۱۸۳۷ م د اپریل په میاشت کی تر ۱۲ ورځو روان و. د نولسمې میلادي پېړۍ له پېل سره په پنجاب کې سیکانو د مغلو نه واک واخستو او مهاراجه رنجیت سنګ پرله پسې ملتان، کشمیر او د اباسین ختیځې سیمې ونیولې. تر ۱۸۳۰ م د اټک کلا او د هزارې په…
د کعبې جنګونه
په خانه کعبه لومړې جنګ په نومبر ۶۸۳ م کی مسلمانانو ترخپل منځ وشو. په ۶۸۰ م اکتوبرد کربلا له پيښې وروسته په دمشق کې د امیه دوېم خلیفه یزید د واک اعلان وشو. د دې فیصلې خلاف د مدینې خلکو د احتجاج په توګه د امیه ټبر ۱۰۰۰کسان له ښاره وشړل. امیه د بدل…
شهید ګنج جومات
د لاهورختیځ کې یومیدان پخوا راهیسې د اسونو منډۍ او څنګ کې يې بازار و. په ۱۷۲۲ م کې دلته د لاهورکوتوال عبد الله خان د سو جومات جوړولو تابیا وکړه. یو مهندس فلک بیګ خان د دریو ګومبدو او ۵ محرابونو جومات سره یوه مدرسه، د میوې باغ او کوهی هم جوړ کړل چې…
درېم افغان جنګ
د ۱۹۱۹ م په اوړي کې دا جنګ افغانستان له خوا پېل شو او درې مياشتې روان و. کله چې ۲۷ کلن امان الله خان د کابل پر تخت کيناستو نو خپل تره نصر الله يې زندان کې واچوو. په دې خبره پوځي افسرانو کې ناارامي وه او هغوی ته قناعت ورکولو لپاره يې معاش…
Recent Comments