د ۲۱ میلادي پېړۍ په سر کې نړۍ د بامیانو د ماتو مجسمو په ویر اخته وه او د اطالوي لرغون پوهانو یوې ډلې د غزني په څمڅو څېړنې کولې. دوی لومړی “نی کلا” ته ورغلل چې د عرب حملو په وخت دا غار زابلستان د واکمنو پناه ځاې و. په ۹ پېړۍ کې د […]
د “آر” توری هندي ژبو کې زمکه او کروند ګر، تیره څوکه لرونکی اوزار ته وایی. د ګنډلو یو سیخ اوس هم “آر” نومېږي. د نیزی سر، د میخ څوکه، د اوسپنې سر لرونکی شپون لکړه او سسپار له دغه توري بڼه ده. شا و خوا ۵ زره کاله پخوا د نړۍ هغه قامونه چې […]
په ۱۸۶۷ م کې د بارکزوعبدالرحمن د امیر شیرعلي خان د پوځ سره په جنګ و. ده غزني کې له ماتې وروسته، قلات غلزي نه د وزیرو سیمې ته واوړېدو. دی لیکي، ” ما د خپلې ماتې نه وروسته څه نه وو خوړلي. خپلو سوارو ته مې وویل چې سخت وږې یم او یوه ټوټه […]
په اردو ادب کې اختر شیراني د ” شاعر رومان” په لقب او د انګریزي روماني شاعرانو ” کیټس، شېلی او بایرن سره پرتله کېږي. په راجستان کې د ټونک ریاست روهیله پښتنو نوابي وه او شیراني قام چاپېره په نورو کلیو کې هم میشت دی. د ناګور په ضلع کې څلورو کوڅو “صوفیا- غوثیه- […]
د کیسو په ژانر کې ” فېبل” هغه کیسې دي چې ځناورو یا مارغانوعمل یا وېنا وي. دا ولسي کیسې نه دي او ادبي بڼه لري چې د هوښيارو خلکو او عالمانو له خوا ويل کیده. شا و خوا ۲۶۰۰ کاله پخوا د یونان په یو جزیره، “د ایسپ کیسې” اوس ټولې نړۍ په ژبو […]
د ۱۸۹۴م په سپرلی کې د کلکتې نه یوه انګریز ډاکټره له اوږد سفر وروسته، کابل ته ورسیده. دا د امیر عبدالرحمن په خواست ۶ میاشتو لپاره افغانستان ته تللې وه چې د استوګنې او مسلکي خدمتونو لګښت د امیر په غاړه وو. ډاکټر لیلیاس اناهیملټن په ۷ فروري ۱۸۵۸م اسټریلیا کې وزیږېده. د دې […]
د تندي دغه ګاڼه د هندوانو د “ټیکه” لنډه بڼه ده. ټیک د سرو زرو او زیات وخت د ناوې لپاره جوړېږي چې یو مخملي پټۍ سره په ویښتو ټینګ شي. دغه پټۍ ته “مانګ” وایی. په هندو یوګ د علم په حساب انساني بدن څو ځایونو کې “چکر” یاني ځواک یا قوت موجود وي. […]
له ۱۰ پېړۍ دغه اسمعیلي شیعه ټبر ۱۴ مشرانو له شمالي افریقه د فاطمي یا ” الفاطمیون” په لقب حکومت کاو. په ۷ پېړۍ کې د اسلام پیغمبر حضرت محمد (ص) له مړینې سره د خلافت لپاره عربان د یو بل سره ونښتل. د ۴ خلفا راشدین نه وروسته دغه شخړه لا زیاته او د […]
د ویتنام یا ” امریکایی جنګ” د ۱۹۵۹م نه تر ۱۹۷۵ م روان و. په دې کې یو خوا د شمالی ویتنام جنګیالي وو چې ملاتړ يې چین او روس کوو او بلې خوا جنوبي ویتنام پوځ و چې امریکه ورسره ولاړه وه. دغه جنګ کې شا و خوا ۳ میلینه انسانان ووژل شو. له […]
د هندوستان په بهار صوبه کې سون سیند ته نزدې په یوې لوړې غونډۍ روهتاس اوس هم د نړۍ تر ټولو لویه کلا ده. په ۴۲ مربع کلومیټرکې جوړه دا کلا ۸۳ دروازې، د زمکې لاندې ټونلونه او پټې لارې او چاپېره ترې ۳۰ کلي اباد وو. کلا ته د ورختلو لپاره غر کې په […]