د پیغمبر ګل کاسني (اودي) رنګ او پاڼې په منځ کې زیړ یا سپین خال لري. په لاطیني کې دا د ” وایولا” کورنۍ ګل دی چې شا و خوا ۶۰۰ مختلفو رنګونو کې پیدا کېږي. خلک يې د “پېنزي” په نوم هم پېژني. د “وایوله” بوټې د زړی نه وده کوي او په یوه […]

پخوا د پښتنو په هر کور کې به یو څوباړی ( سوباړی) یا تپڼی ارو مرو موجود و. دا د لمدو جامو د ټکولو یو ساده لرګین کوتک و چې یوه خوا يې نرۍ او بله پلنه وه. پخوا به عامو خلکو سره به د جامو یوه جوړه وه. لږ پېسه دار به دوه جوړه […]

د سليمان غرونو او اباسين ترمنځ پراخه دښته، هندوستان ته د تلونکو کوچیانو لاره وه. هلته د هندوانو د مندرونو شتون ښایی چې دا ځای پخوا شین او اباد و. په ۱۰ پېړۍ کې د غوریانو او غزنویانو لښکر هم په اباسین له دغه ځای پورې وتلو. د دې لپاره هغوی لوی بېړۍ او یا […]

په ۱۵۸۰م کې د حسین ابن صابر په قلم لیکل شوی “اسرارالافاغنه” د پښتنو صوفیانو تاریخ دی. د کتاب مرکزي شخصیت، شیخ قاسم افغان قادري د ژوند او سفر نه علاوه، د پښتنو د نسب، یوسفزو، خلیل او غوریاخیلو ټولنیز حالات پکې راټول شوي دي. د کتاب اصل نسخه دوه ځلی ولیکل شو چې د […]

هغه افغان ستوری چې نوروته وځلید اوځانته تورتم شو نثارمحمدخان په ۱۸۹۷ م کې د صوابۍ په ” ذېده” کلي کې پیدا شوی دی. د اول خان زوی او د محمدعلي لمسی دی. همداسې دده د نورونیکونو نومونه کریم خان اوکرم خان وو. د نثارکورنۍ اوقامي سلسله په یوسفزوکې ایوب خیلو او په هغو کې […]

په ۱۹۸۰م لسیزه کې شوروي اتحاد پرافغانستان باندې یرغل وکړ او له پیل سره سم د دوو نړیوالو ځواکونو سوسیالزم اوامپریالیزم سیالي هم لوړو ته ورسیده. یو نیم لک شوروي پوځیان د ځمکې اوهوا له لارې پرافغانستان باندې د هرډول نړیوالواصولوخلاف راننوتل. د افغانستان ولس مشرحفیظ الله امین او د هغه نظام یې ړنک او […]

د افغانستان ځینې خلک اوس هم باور لري چې که ملکه ثریا په یورپي لباس کې دربار ته نه راتلله نو ممکن د امان الله خان په ضد د سقاو بغاوت نه کیدای. د ۱۹۲۸م په پیښور کې د “پښتون” مجلې په لومړۍ ګڼه کې یو مضمون خپور شو چې سرلیک يې “د افغانستان ملکه […]

په ۸ میلادي پېړۍ کې له مشهد، نيشاپور، هرات، بلخ، مرو، بخارا او سمرکند ټول په خراسان کې شامل وو. د اسلام له خپریدو سره د دې سیمې زیات خلک مسلمانان شول. خراساني جنګیالو لومړی د امیه او بیا عباسي خلافت په ټینګولو کې لوی رول ولوباو. ابو مسلم په ۷۵۰ م کې د زاب […]

په ۲۵ جولای ۱۹۹۹م اباسین کې سخت طوفان هغه ۸۲ کاله پخوانۍ بېړۍ هم ډوبه کړه چې “ایس- ایس- جهلم نومیده. د نړۍ په نیمه کره کې برطانوي سلطنت واک د دې بحري بېړیو او وسلو په زور ټینګ و. د دې په ساحلونو د لویو بحري جازونو جوړولو کارخانې وې. یوه يې د سکاټلینډ […]

د دې جنګ ذکر په لومړي ځل ۱۶۰۶م کې حسین خان بن صابر په “اسرارالفاغنه” کې کوي. ” د حضرت شیخ قدم غوریه خیل ۳ مشرترونه او د غوریه خیلو زیات خلک په دغه جنګ کې شهیدان شول.” د تپور (پتور) د جګړې کال ښایی ۱۵۵۰م ( ۱۳ جمادی الاول ۹۵۷ه اوړی وي. له جنګ […]