په ۲۰۱۲ م کې یوې سروې تر مخه په هندوستان کې د ارایش په توکو کې د مخ پوټکی سپینولو کریم ترټولو زیات خرڅېږي. په هند کې ولې خلک خپل پوست سپینول غواړي؟ د دې تاریخ د انګریزانو له وخته پېل کېږی. “ګورا صېب” واکمن و او د دوی سپین مخ د واک او د […]
سړي به پټیو ته لاړل نو ترور لور به مې د چایو لوښي د سلورو په خانک کې راټول کړل او د کلي په منځ کې بهیدونکی ولی (ویالی) ته روانه شوه. هغه له ما ۱۵ کاله مشره او زه به ورسره په منډو وم. د ویالې اوبه خړې او د څښلو لپاره نه کاریدی. […]
د تندي دغه ګاڼه د هندوانو د “ټیکه” لنډه بڼه ده. ټیک د سرو زرو او زیات وخت د ناوې لپاره جوړېږي چې یو مخملي پټۍ سره په ویښتو ټینګ شي. دغه پټۍ ته “مانګ” وایی. په هندو یوګ د علم په حساب انساني بدن څو ځایونو کې “چکر” یاني ځواک یا قوت موجود وي. […]
په پیښور کې د مهابت خان جومات نه علاوه مغل منصب دارانو ۳ نور جوماتونه هم جوړ کړي دي. د کابل یو منصبدار دلاورخان روهیله په ۱۶۵۸ م کې بازارکلان کې یو جومات جوړ کړو چې اوس هم دلاور خان جومات په نوم شته. ګنج علي خان په ۱۷ پېړۍ کې پیښور کې پخپل نوم […]
زه په جاله د پیر بابا سلام له ځمه یاره جالوانه، جاله د باندې راوړه جاله د کشتۍ مور ګڼلې شو. انسان د سیندونو سره ژوند پېل کړو نو دا ورته جوته شوه چې لرګی په اوبو کې نه ډوبېږي. پخوانیو ټولنو کې د یو کس اوبو سفر په لرګين تخته کیدی شوه او ځینو […]
د لرګي او اوسپنې جوړ، دغه لوی پتنوس به ډېر دروند و. په دې کې به يې د واده ( ولیمې) ډوډۍ ورکوله. د پیښور په لارو کوڅو کې “خوانچه فروش” په دغه پتنوس کې واړه توکي او چڼې مومپلي خرڅول. د “خوانچې ډوډۍ” ښار په شته منو ودونو کې میلمنو ته ورکړې کیده. د […]
د خوشالۍ په وخت د سړو یا د ښځو ډله په ګډا یوه دایره کې څرخي. دا څرخ تل د ښې نه ګس لاس ته وي. یاني د ګړۍ د ستنو مخالف لور ته خلک تاوېږي. د داسې ګډا خپل نومونه دي چې ټولې نړۍ کې په قبیلوي ژوند کې يې رواج و. د هند […]
د پښتو لومړی فلم “لیلی مجنون” په ۱۹۳۹ م کې جوړ او په ۱۹۴۲ م کې پیښور نه علاوه په بمبۍ او کلکتې کې هم خلکو ولیدو. د فلم دایریکټر امیرحمزه شینواری او د موسیقۍ تړون ورته عبد الکریم کړې و. په فلم کې “هېریجې” د لیلی او رفیق غزنوي د مجنون رول ولوبوو. سندرې […]
باهو مې وو په لاس مې نه کړل اوس به د یار کلي ته ځم تش مړوندونه باهو- باوو او وښي (بایشئی) د یو لوی بنګري نوم دی چې د کوچیانو میرمنو یو یا دواړو لاسونو لپاره جوړیده. یوه ټپه داسې ده چې … د محبوبې بایشئی رغیږي ټول زرگران يې پہ بیګار نیولی دینہ […]
بخمل، رخچین، کینخاب او بوسکي د ټوکر(کپړی) نومونه وو چې خپل ماشومتوب کی می ډېر اوریدل. رخچین- د چین رخت یا ټوکر چې یو وخت ښځو به پرې سر پټاو. دا یو نیم میټر اوږد او یو میټر پلنه د مهین وریښم لوپټه وه. یواځې شته منو ښځو به اخستی شوه. وروسته د فرانسی شیفون […]