Category: بهرني او پښتونخوا

د بلوچستان تاج محل

په کوټه کې انګریزانو په ۱۹۰۰ م کې خپلې نوې ودانۍ ته د سنډیمن نوم ورکړو. رابرټ سنډیمن تر ۱۸۹۲م د بلوچستان سیمه يې اداره کوله. دلته د بلوچ او پښتنو مشران، د جرګو مرکو لپاره وربلل کیده نو هغوی به ورته ” دربار هال” ویل. د سپینو تیږو جوړه دا ودانۍ د تورو غرونو […]

اورل شټاین

“زما ارمان دې چې کابل ته ورشم او د اسکندر مقدوني د پوځي کمپاين په اړه معلومات راټول کړم.” دا جمله د بريطانيې هنگري نژاده لرغون پوه، چارواکو ته څو وارې وکړه چې په ۱۹۴۳ م کی افغانستان ته دده د ورتگ مخالفت يې کوو. مارک اورل شټاين هغه وخت د يو اتياوکالوپه سن کی […]

خاصه دار او ملیشیا

په ۱۸۴۶م کې پنجاب او پښتونخوا د سیکانو څخه انګریزلاس ته ورغلل. د دې پراخې سیمې د ساتلو لپاره ایسټ انډیا کمپنۍ د پوځ نوی لیوا ” فرنټیر بریګېډ” جوړ کړو. په دوی کې زیات سیکان، پلي او سپاره ” ګایډ” نومیده چې د جنګ نه وړاندې، انګریز ته د سیمو معلومات ورکول. د دوی […]

کوهاټ

د کوهاټ وچو غرونو په ختيځ کې اپريدي پراته دي. کوم ځای چې اوبه لري، د غوزانو، توتانو او د هندي اينځر ونې پکې ډېرې وي. هم دغسې د ونو په منځ کې د “حاجي بهادر بابا” زيارت دی. کوهاټ په دې دشته کې لکه د يو نخلستان په څېر دی. د ښار سره جوخته […]

افغانستان ته د اقبال سفر

په ۱۹۲۹م کې د لاهور یوې بنګلې مخ ته لوی تور موټر څخه یو بارعب سړی ښکته شو. خادم په دروازه ورته وویل چې بادار يې یوې مقدمې لپاره عدالت (محکمې) ته تللی دی. هغه سړي ورته خپل کارډ پریښودو او رخصت شو. بادار علامه محمد اقبال د هند نامتو شاعر او وکیل کور ته […]

قانون او اپریدی

د فروري ۱۸۸۷م په یو سهار د تیراه یو جومات کې له لمانځه وروسته خلک لاړل. یو کس څادرلاندې پټ ټوپک وړی و او کله چې خپل هدف ته يې شیش نیولو نو چا نه لیدو. د خپل تربور کمال خان له وژلو وروسته دغه کس سمدلاسه پولیټیکل ایجنټ ته ورغلو او د مقتول په […]

ویلیم جونز

“سانسکرت د يوناني ژبی نه زياته مکمله، د لاطين نه پراخه او د دواړو نه زيات په لطافت، سوچه کړی شوی ده.” دا خبره د ختیځو ژبو نامتو عالم ویلیم جونز په ۱۹ پېړۍ کې وکړه. سر ویلیم جونز، په ۱۷۴۶م کې د لندن کې وزیږېدو او د ۳ کالو و چې ریاضي دان پلار […]

وروستۍ بېړۍ

په ۲۵ جولای ۱۹۹۹م اباسین کې سخت طوفان هغه ۸۲ کاله پخوانۍ بېړۍ هم ډوبه کړه چې “ایس- ایس- جهلم نومیده. د نړۍ په نیمه کره کې برطانوي سلطنت واک د دې بحري بېړیو او وسلو په زور ټینګ و. د دې په ساحلونو د لویو بحري جازونو جوړولو کارخانې وې. یوه يې د سکاټلینډ […]

میکنایر

د ۱۸۶۰م راهیسې انګریزانو د همالیه غرونو، تبت، کشمیر او لداخ ته د سروې ګانو لپاره د مسلمان ملایانو یا حکیمانو، بودایی راهبانو او درویشانو په جامه کې خپل روزل شوي افسران وراستول. د دویم افغان جنګ ( ۱۸۷۸م) له پېل برطانوي پوځ د انجینیرانو په دسته کې یو ځوان ویلیم واټس میک نایر هم […]

د پښتون بدل

د ۱۹ پېړۍ په پای کې یو انګریز پوځي افسر د پښتنو قبایلو په اړه یو کتاب خپور کړو. د کوهاټ چاوڼۍ نه علاوه چاپېره سیمو ته به په ګشت ورتلو او د ورځې پیښې به يې لیکلې. دی وایی چې یوه ورځ د بنو نه کوهاټ ته په اس روان وم. په لاره خپل […]