په سرخ کوتل کې څه وو؟ د کابل نه مزار ته په لاره د پل خمري نه په ۱۰ ميل په فاصله يوه ځاې د سورکوتل غونډۍ د کافر کلا په نوم شهرت لرلو. په ۱۹۵۱ م په سر کې د قطغن والي اسماعيل خان د عمومي سړک نه د غونډۍ په ختيځ کې د يو سړک جوړولو تابيا وکړه. کله […]
خطاطي – د ياسمين حسين معلومات يو وخت هغه خلق چې په لاس به يې ښکلې ليکنه کوله، د خطاط په نوم ياديدل. د اسلام د خپرېدو سره د اېشيا ځينې ژبې لکه ترکي، فارسي، پښتو، بلوڅي، سندهي او داسې نور په عربي ليکدود کې وليکل شوې. ترکي ليکدود په شلمې پېړۍ کې د عربي نه لاطيني ته واړول شو. د […]
د قصور پښتانه په پنجابي او اردو کې که څوک پوښتنه کوي چې ” قصور کس کا هې؟ نو بل کس ځواب ورکوي چې ” قصور پټان کا هې. ” په دې ژبو کې قصور غبرګه مانا لري چې يوه د ملامتيا او بله د پنجاب ښاروي. په دې کې شک نشته چې د مغلو په دوره کې […]
سنبل زه ډيره په مينه د دې پالنه کوم، کله چي يې را واخلم، نو زړه می له مينې ډک شي. يوه نشه غوندې احساس کړم. دا به کله لوي شي؟ دغه پوښتنه پخپله ځوابوم، بس لږ وخت پاتې دی. زه کلېنډر گورم بيا بهر اسمان ته نظر کړم. هوا اوس هم سړه ده، اسمان له […]
محرم -د هيلۍ مومند ليکنه سهار مې راپور لیږلی او منتظره وم، خو اخر مبایل ته مې زنګ راغی. زموږ د پروګرام مشره وه، په بېړه یې روغبړ وکه او سم د لاسه یې راته وویل، ” ګلې راپور دی زما ډیر خوښ شو ځکه د اختر په ورځ مې خبرې برخی ته واخیسته.” ما ورته وویلی: ولئ د ښځو […]
د اوډيګرام تاريخي جومات د پيښور نه سوات ته په لاره د “راجا ګيرا” نامتو کلا د اوډيګرام او د چاپېره سيمو مرکز و. د سوات پخوانې نوم “اوډيانه” له اوډيګرام اخيستل شوی دی، چې مانا يې سمسورباغ و. د لسمې ميلادي پېړۍ په وروستيو کې د غزني سلطان محمود پر هند خپل بريدونه پېل کړل. د اباسين پر […]
باد- بادګير او ژرندې هر کال د جون د مياشتې نه د ستمبر تر پاې د پخواني ختيځ سيستان او خراسان سيمې يو باد په مخ واخلي چې د غبرګولي د لومړۍ نېټې نه د وږي د مياشتې پاې کېږي. د زمکې په کره باد د زيات فشار نه کم فشار ته حرکت کوي او د ۱۲۰ ورځو باد […]
په افغانستان کې د يهودانو اسناد په عبراني ژبې کې ” جنيزا” هغه ځاې ته وايي چې د گودام په څېر يهودي عبادت خانې شا ته جوړ وي او ټولې زړې صحيفې پکې خوندي کېږي. په يهودي عقيده کې هر هغه کاغذ چې د خداې نوم پرې ليکلې وي، بايد يا په زمکه کې خښ شي او يا خاص ځاې کې […]
بغچه – د نورجهان سيد ليکنه په ماشوم توب کې به هغه وخت د بخچې ( مونږ يې په خ وايو) خبري زیاتي شوې چې کله به په کلي کې واده وشو. ښځو به ویل چې د پلاني لورته یې شپږ، اته، لس بخچې ورکړې وې. بلي به غږ ورباندي وکړ چې د قران کریم بخچه یې ښه جوړه کړې وه. […]
طلا تپه د شبرغان ښار نه که څوک مزار شريف ته په سړک راروان شي نو ۵ کلوميټر شمال ختيځ کې يوه وړه لاره څو غونډيو ته ورغلې ده. لږ مزل نه وروستو ګس لاس ته يوه غونډۍ په سترگو کېږي چې درې ميټره لوړه او سل ميټره پلنه ده. هلته نورې داسې غونډۍ هم شته خو […]