په ۱۸۶۰ م کې درې افغانان د ۲۴ اوښانو سره د ملبورن په بندر د يوې بېړۍ نه راښکته شول او د پارليمان د ودانۍ د اسونو طوېلې ته يې بوتلل. د اسټرېليا خلکو په ژوند کې چرې اوښ نه و ليدلې او په جوپو کې د دې عجيبه ځناور او د هغو دريو ساتونکو […]

د پينځم جومات (صنف) يوه گټه دا وه چې د لرگي د تختۍ ليکلو نه بې غمه شو او د سلېټ نه هم خلاص شو. زما په بسته کې څلور کاپيانې او څلور کتابونه وو. يوه غټه کاپي چې مونږ به ورته ” رف” وئيل او کاغذ يې ډېر خړ او زر شلېدونکې و. دا […]

د افغانستان په جنوب کې د کندهار او د بلوچستان هغه سيمې چې تر زاهدان غځېدلي دي، سيستان نومېدل. زيات تاريخ پوهان باور لري چې سيستان د عربي سجستان و چې تر هغې وړاندې ساگستان بلل کيدو او دا د ساکستان يا د ساکايي قبيلو د مېشت ځاې و چې د مرکزي اېشيا کوچيان وو. […]

رانجه د افغاني او اسلامې کلچر له مخې کله د سینګار او کله هم د سترګو د دارو په توګه په بیلا بیلو طریقو کارول کېږې. په ځینو سیمو کې پرته له دې چې میده او وموښل شي په خپله تیږه یې په سترګو پورې موښي. په ګڼ شمیر نورو سیمو کې د رانجو توره […]

پېښور د خېبر درې نه اباسين ته په لاره پروت يو ښار دی چې ښايي د مساپرو لپاره پکې د دمې ځايونه جوړ وو. هر يو سراې به د بل نه د يوې ورځې په فاصله جوړېدو او کوم ځاې چې به سراې نه و نو يو کلې به يې ټاکلې و چې هلته د […]

باچا غوښتل چې د ټولې نړۍ خاوره د ده په واک کې وي او د حوانۍ وختونه يې په اس سپور جنګونو کې تېر شو. يوه ورځ د ده اس پخپل ځاې ودريدو او ورته يې وويل چې اې باچا ته به تر کومې زمکي نيسې؟ اخر زمکه به ختمه شي خو ستا د زمکې […]

دا د نثر هغه ټولګه ده چې په ۲۰۰۱ م کې په پېښور کې چاپ او خپور شو. دا ليکنې شعر ته ورته دي خو يو خيال پکې بيان شوی دی او کيسې ته ورته وي. دا ټول نثرونه د خ‍پلو يادښتونو د کتابګوټو نه مې غوره کړل چې يو او بل ځاې کې مې […]

‍په هرات کې د خواجه عبد الله انصاري مقبرې ته تلونکو ته به دا څرګنده وي چې په هغې لوې انګڼ کې نامتو باچاهان او صوفيان خښ دي. د ۱۱ پېړۍ صوفي شاعر او فېلاسوف په هرات کې په ۱۰۰۶ م کې زيږېدلې او په ۱۰۸۸ م کې وفات شو. د ده مزار د هرات […]

د ا انځور ( تصوير) په ۱۷۸۰ م کې چا په لاس جوړ کړې دې چې هغه وخت د هند پر تخت مغل باچا دوېم شاه عالم ناست و. په انځور کې د ښکار يوه منظره جوړه شوې ده. يو باچا په سپين اس سپور په يوې غوندۍ ولاړ دی. د ده سره دوه ملازمان […]

شا و خوا درې زره کاله کېږي چې د ترکمانستان د ” کره قم” دشتو نه لوې شمېر خلکو د وچکالۍ د لاسه کډه وکړه. کله چې دا کوچېان او ښارېان د اوسني افغانستان په شمال کې شنو غرونو ته ورسيدل نو د زمکو په کرونده اخته خلک يې مجبوره کړل چې دوي ته سر […]