د سوات د کالام نه د شلو کلومېترو په فاصله د سمندر نه دوه نيم زره مېتره لوړه د ګبرال دره ده چې په سر کې يې د اوبو يو ډنډ د کرکرې په نوم يادېږي. د دې شمال لوري ته چترال، جنوب ته اترور، لوېديځ ته دير او ختيځ ته ماهو ډنډ دی. د […]

” دا مينار ځان له يواځې او مکمل حالت کې ولاړ دی. بل څه ورته نږدې نشته ځکه په نږدې غونډيو د يو دوو ماڼيو کنډوالې هم نه ښکاري. د دې پر مخ د سر نه تر پایه، مستطيل، څلور ګوټيزه ، ولونه، ستوري او نورشکلونه په خټو کې ډېر په مهارت جوړ شوي دي.” […]

د لرغوني روم هغه مشهور سپين څادر ټوګا نومېږي چې د دوی په مجسمو او انځورونو کې يې ليدلی شو. دا شپږ مېتر اوږد وړين څادر د ليلن د واسکټ ډوله کميس د پاسه اغوستل کېده. د ټوګا هغه بڼه چې د روم او يونان په مجسمو يې ګورو، مستطيل نه وي لکه چې د […]

په جنوبي پښتونخوا کې اوس هم د ځينو سپين سرو ميرمنو نوم اوبښته وي. په اولسي ژبه کې وايي، “تر اوبښته لوړه نشته.” اوبښته ونه ده چې په انګرېزي کې جونيپرنومېږي. يو وخت د کوټې شا و خوا غرونو او په زيارت کې د اوبښتې ځنګلونه وو. د دې ونو پاڼې لکه د سيخونو وي […]

د ايټاليې ده لرغون پوهان د يويشتمې ميلادي پېړۍ په سر کې د افغانستان د مرکزي سيمو په یولړڅمڅو وګرځيدل او د خپلو څېړنو لپاره يې د هغه ځاې مطالعه وکړه. دوي د خپلې دغې کتنې اوڅیړنې په ترڅ کې د هرې سيمې څمڅې یا غار ته نومرې ورکړي دي. په دغو څمڅو اوعبادت ځايونوکې […]

د خټو نه په ډېرمهارت سره د خونې د دېوال سره جوړه “بنايي” رپ وي. دا له بام یا چت نه تقریبأ یو یا يو نیم مټر راکوز، له یوې لوېشتي نه نیولې بیا تر یو فټ پوري پلن والی لري. څنډه او لاندينۍ برخه یې په مخصوص ډول په خټو کې ډیزان شوې وي […]

د هند نامتو فلم ” اوم شانتي اوم” يوه مکالمه داسې ده چې ” کله چې څوک د زړه نه يو شې غواړي نو بيا ټول کاينات د هغه په لټون کې ورسره مرسته کوي” ښاي د فلم ډايرېکټر ته دې خبرې دومره خوند ورکړې و چې په فلم کې څو وارې دا جمله تکرار […]

ابو سعيد ګردېزی د يولسمې ميلادي پېړۍ جغرافيه پوه او تاريخ ليکونکی و. د ده پوره نوم عبد الحی ابن ضحاک ابن محمود و چې د مړېنې نېټه يې ۱۰۶۱ م ښودل کېږي. دی د گردېز اوسېدونکی او د غزني د سلطان عبد الرشيد د دربار امير و چې هغه وخت يې کتاب د ” […]

د صليبي جنګونو لړۍ شا و خوا درې سوه کاله غځيدلې ده. په ديارلسمې ميلادي پېړۍ کې د مرو(ترکمنستان) نه د “اوغوذ” قام ۴۰۰ سپاره جنګيالي د خپل مشر”ارتغرل” سره په دې جنګ کې ګډون لپاره اناطوليه ته ورغلل چې هغه وخت د ترک سني مسلمان سلجوق سلطنت يوه شاهي صوبه وه. د سلجوق سلطنت […]

د افغانستان له خاورې نورې نړۍ سره د تجارت تاريخ ډېر زوړ دی. خو په شلمې ميلادي پېړۍ د اوسني اقتصاد بنسټ دريو کسانو کېښودو چې يو عبد العزيز(لندني) دویم د هرات عبد المجيد زابلی او درېیم د غزني قره باغ شير خان (ناشر) و. د عبد العزيز نيکونه په اتلسمې ميلادي پېړۍ کې د […]