Category: قلم

دا ويبپاڼه د معلوماتو لپاره ده. د تاريخ ځينې حقايق د بيلا بيلو کتابونو او سرچينو نه اخستل شوي دي. ممکن يوه تيروتنه پکې وي. که داسې وي راته په گوته کولې شئ. مننه

ايلياډ+ اوډيسی

د یونان په “خیوس” نومې ټاپو کې د یوې تیږې په اړه روایت دی چې درې زره کاله پخوا نابینا شاعر “هومر” به ورباندې کیناستو. د ده په لاس کې ” لایره ” (بربط) ساز او د “ایلیاډ” داستانونه يې زمزمه کول. هومر په ۸۵۰ ق م کې ژوندی و او د آیونیا څو جزیرې […]

بیت الحکمت

په د ۸ میلادي پېړۍ په وروستیو کې عرب کوماندان د بازنطیني سلطنت سره د روغې یو شرط دا کیښودو چې د بطلیموس نامتو کتاب” المجیسټ” ورته وسپاري. د ۲ میلادي پېړۍ دغه کتاب د ستورو او سیارو په اړه و. د امیه خلافت مرکز دمشق و چې “بیت الحکمت” کتابتون يې لرلو. په ۷۶۲ […]

زند اویستا

اویستا د ذردشتي دین سپېڅلې صحیفې او ذند د هغې تشریح او تفسیر دی. د زردشت د تعلیماتو ذکر د یونان هېروډوټس نه وړاندې د لیډیا( ترکي) “ژانشس” نومې لیکوال په ۵ ق م پېړۍ کې کړې و. هغه وخت د پارس واکمن بې دینه وو خو د یونان په سیالۍ کې د ذردشت صحیفې […]

د میراث عملیات

د ۱۹۴۷ م اګست په وروستیو کې د ډېلي اسمان په تورو لوګو کې پټ و. دا د هند د ویش د شخړو اور نه و بلکه د برطانوي حکومت د ودانیو شا ته په زرګونو دوسيې (فایلونه) په اور کې سېزل کیده. په بله ورځ د هند لویو ورځپاڼو کې د دې خبر خپورشو […]

د نړۍ د عجایباتوکتاب

د مارکو پولو دغه کتاب په نړۍ کې لومړۍ یونلیک (سفرنامه) ګڼل کېږي. په ۱۳۰۰ م کې دې کتاب اروپایانوته چین، هند اومرکزي اېشیا ملکونه وروپېژندل. د وېنس(اطالیې) تاجرمارکوپولو، له ۱۲۵۴ نه تر ۱۳۲۴ م ژوندی و. د ده پلار او تره د ورېښم په لاره تجارت کوو. په ۱۲۷۱ م کې دوی ۱۷ کلن […]

سانسکرت، په عرب خاوره

د شلمې ميلادي پېړۍ په سر کی د بابل او اسيریا لرغونو ښارونو په کيندنو کی، په “مېخي ليکدود” خټینی تختی رابرسيره شوی. په ځينو تختو “ميتاني” باچاهانواو اميرانو نومونه لیکلي وو چی يوه برخه يې د سانسکرت ژبې نه وه. لکه پوروسا(سړی) تشرتا (ټانګه لرونکې) سوردتا (خدای ورکړې) اندروتا (د اندرا په ملاتړ) سوبهاندو […]

صوات

تر شلمې ميلادي پېړۍ هم په سرکاري اسنادو او مراسلو کې د سوات نوم په “صوات” ليکل کيدو. د دې خپلواکه رياست سرکاري ژبه پښتو وه او په هرې درې کې ميشت قام معلوم و. د عنوان الدين کاکا خيل په نوم يو شاعر دغه منظوم تاريخ ليکلې دی. د اوسني ياګانو په ځای، د […]

د هند لوټ شوي کتابونه

د بريطانيې (برټش لايبرېري) په نړۍ کې تر ټولو لوی او شتمن کتابتون دی چې د دې نه لوی کيټلاګ بل چرته نشته. دلته ۱۷۰ ميليونه کتابونه، په لاس ليکل شوي اسناد، مجلې، د غږ او ميوزيک ارشيف، ويډيوګانې، د ډرامو مسودې، د داروګانو فارمولې، نقشې، ټکټونه، انځورونه او خاکې ايښې دي. په لاس ليکل […]

د رسول الله ﷺ ستاينه

د برده قصيده يا ستاينليک د عربي ژبې يو کلاسيک شعر دی چې په ۱۳ ميلادي پېړۍ کې د مصر شاعر او عالم شيخ شرف الدين د اسلام د رسول الله ﷺ په صفت کې وويلو. دا قصيده په لسو برخو کې او ۱۶۰ بيت لري چې وروستۍ بيت يې په “م” ختمېږي. په پښتو […]

د شړۍ قصيده

په ۱۳ ميلادي پېړۍ کې د مصر يو شاعر او عالم شيخ شرف الدين د رسول الله ﷺ په صفت کې يو نظم وويلو چې د “برده” په نوم شهرت لري. دا قصيده په لسو برخو کې او ۱۶۰ بيت لري چې وروستۍ بيت يې په “م” ختمېږي. د دې ژباړه لاطيني، انګريزي، ترکي، فرانسوي، […]