د مارکو پولو دغه کتاب په نړۍ کې لومړۍ یونلیک (سفرنامه) ګڼل کېږي. په ۱۳۰۰ م کې دې کتاب اروپایانوته چین، هند اومرکزي اېشیا ملکونه وروپېژندل. د وېنس(اطالیې) تاجرمارکوپولو، له ۱۲۵۴ نه تر ۱۳۲۴ م ژوندی و. د ده پلار او تره د ورېښم په لاره تجارت کوو. په ۱۲۷۱ م کې دوی ۱۷ کلن […]

د شلمې ميلادي پېړۍ په سر کی د بابل او اسيریا لرغونو ښارونو په کيندنو کی، په “مېخي ليکدود” خټینی تختی رابرسيره شوی. په ځينو تختو “ميتاني” باچاهانواو اميرانو نومونه لیکلي وو چی يوه برخه يې د سانسکرت ژبې نه وه. لکه پوروسا(سړی) تشرتا (ټانګه لرونکې) سوردتا (خدای ورکړې) اندروتا (د اندرا په ملاتړ) سوبهاندو […]

تر شلمې ميلادي پېړۍ هم په سرکاري اسنادو او مراسلو کې د سوات نوم په “صوات” ليکل کيدو. د دې خپلواکه رياست سرکاري ژبه پښتو وه او په هرې درې کې ميشت قام معلوم و. د عنوان الدين کاکا خيل په نوم يو شاعر دغه منظوم تاريخ ليکلې دی. د اوسني ياګانو په ځای، د […]

د بريطانيې (برټش لايبرېري) په نړۍ کې تر ټولو لوی او شتمن کتابتون دی چې د دې نه لوی کيټلاګ بل چرته نشته. دلته ۱۷۰ ميليونه کتابونه، په لاس ليکل شوي اسناد، مجلې، د غږ او ميوزيک ارشيف، ويډيوګانې، د ډرامو مسودې، د داروګانو فارمولې، نقشې، ټکټونه، انځورونه او خاکې ايښې دي. په لاس ليکل […]

د برده قصيده يا ستاينليک د عربي ژبې يو کلاسيک شعر دی چې په ۱۳ ميلادي پېړۍ کې د مصر شاعر او عالم شيخ شرف الدين د اسلام د رسول الله ﷺ په صفت کې وويلو. دا قصيده په لسو برخو کې او ۱۶۰ بيت لري چې وروستۍ بيت يې په “م” ختمېږي. په پښتو […]

په ۱۳ ميلادي پېړۍ کې د مصر يو شاعر او عالم شيخ شرف الدين د رسول الله ﷺ په صفت کې يو نظم وويلو چې د “برده” په نوم شهرت لري. دا قصيده په لسو برخو کې او ۱۶۰ بيت لري چې وروستۍ بيت يې په “م” ختمېږي. د دې ژباړه لاطيني، انګريزي، ترکي، فرانسوي، […]

دا توری د صوف نه راوتلی دی چې په عربي کې د صفاء يا د پاکوالي مانا ورکوي. الصفه په عربي کې بنچ يا لرګينې چوکۍ ته هم وايي. يو روايت دی چې د اسلام د پیل سره د اصحابو يوې ډلې به د لمانځه نه وروسته په نبوي جومات کې د خدای ذکر کاوه […]

د وردگو پرلاره ” توپ دره” ده. په اړه يې عام باور دا دی چې دلته د انگریزانو د وخت يو” توپ” پروت و ځکه په دې نوم يادېږي. خو په حقيقت کې توپ يا سټوپا هغه گول جوړښت وي چې د بودا يو تبرک به پکې پروت و. په دی دره کی يو وخت […]

اسلامي مياشتې د سپوږمۍ ( قمر) د نوي کېدو سره سمون خوري چې يوه مياشت يې د ۲۹ يا د ۳۰ ورځو وي. د کاليزې يا د کلينډر پېل يې د اسلام د پېغمبر حضرت محمد (ص) د مکې څخه مدينې ته د هجرت سره سمون خوري. ځکه د هجري کال په نوم يادېږي. حضرت […]

ابو سعيد ګردېزی د يولسمې ميلادي پېړۍ جغرافيه پوه او تاريخ ليکونکی و. د ده پوره نوم عبد الحی ابن ضحاک ابن محمود و چې د مړېنې نېټه يې ۱۰۶۱ م ښودل کېږي. دی د گردېز اوسېدونکی او د غزني د سلطان عبد الرشيد د دربار امير و چې هغه وخت يې کتاب د ” […]