د شلمې ميلادي پېړۍ په وروستيو کې لورالایي نه بې شمېره سکې او د خاورو کودړې وموندل شوې. په ۲۰۰۶ م کې نقريي (سپينو) د برهمني سکو په اړه لومړی رپورټ خپور شو. دا باچاهان پارت (پاراته يا پراتا) راجا ګان نومېدل چې په دويم او دريم ميلادي پېړيو کې لورالایي کې يې د سلطنت […]
په عامه ژبه کې مونږ انسان هغه چا ته وايو چې په دوو پښو ګرځيدی او خبرې کولی شي. خو د لرغونو زمانو نه پاتې انساني هډوکو مطالعه ښايي چې پر زمکې، زمونږ نه علاوه نورو انسانانو هم ژوند کړی دی. تر اوسه د پنځو قسمو انسانانو په اړه د دوی د هډوکو نه معلومات […]
په لورلایي کې د موسا خيلو سره نږدې څو سمڅې دي چې ځايي لرغون پوهانو پکې د برونزو د دورې نښې لټولې. دا ۵ زره کاله پخوانۍ زمانه وه چې د اباسين سره نژدې خلکو ژوند کوو. د بلوچستان حکومت د قديمه اثارو د شعبې مشر فضل داد کاکړ په تېږو ځينې انځورونه وموندل. ورپسې […]
د افغانستان د لارې هند ته د اريایي خلکو د کډ والۍ خبره ځينو ته د منلو وړ نه ده ځکه د دوی له خوا څه نښې نه دي پاتې شوي. خو په ۱۹۷۸ م کې د چين او د پاکستان تر منځ د قراقرم د لویې لارې د جوړېدو پر مهال په تېږو عجيبه […]
د ايران په لويديځ کې د کرمانشاه ښارسره نږدې د بېستون په غردوه نيم زره کاله پخوانۍ ليکنه د پارس د تاريخ يوه مهمه نښه ګڼل کېږي. په ۱۸۳۵ م کې د برتانیا د هند لویدیځې کمپنۍ يو پوځي افسر هنري رالينډ دا غر ولېدو او د هغې ژبې د لوستلو هوډ يې وکړو. دی […]
په ۲۰۰۵ م کې د پاکستان د پنجاب ايالت د کلتور وزارت له خوا د ساهيوال د ضلع (ولسوالۍ) نه دوه ويشت ميله جنوب لوېديځ کې د يو تفريحي پارک جوړول پیل شول. دبرونزو د دورې دا لرغونې سيمه په ۱۹۲۰ م کې برتانیا لرغون پېژندنکو يوی ډلې رابرسېره کړه چي د يو لرغوني ښار […]
د اردن په جنوب کې د پېټرا لرغونې ښار لکه د افسانو د ښاپېريو او د دېوانو د اوسيدو ځايونه لري چې په ليدو يې عقل حېرانه پاتې شي. پېټرا په اصل کې لاطيني توری دی چې د تيږې مانا ورکوي. د ۳۰۰۰ ق م نه واخلې تر ۲۰۰۰ م پورې دلته په تيږو کې […]
په ۱۶۱۲ م ( ۱۰۲۱ ه) کې د هند يو مورخ خواجه نعمت الله هروي د “مخزن افغاني” د پښتنو تاريخ وليکلو چې مغل واکمن جهانګير پر تخت ناست و. هروي ليکي چې کله خالد بن وليد مسلمان شو نو هغه بني اسرايل، بني افغان او بني اعمام ته چې د غور د غرونو شا […]
د اريايي وختونو هغه دود چې مور واکي نوميږي، ښځه به پکې د کور او د ټولنې مشره وه. د هغه وخت يوه کيسه ده چې د يو راجه پينځو زامنود يوې ښځې سره واده کړې و. دوي په هستينا پور کې يو ښکلې ښار اباد کړو چې اندر پرستها نوميدو اواوس ډېلي نوميږي. مشر […]
د اريايانو په ويدي سندرو کی د پنجاب سيمه د “سندهوس” په نوم ياده شوې ده چې مانا يې د اوو سيندونو خاوره وه. دا سيندونه، اباسين، جهلم، چناب، ستلج، بياس، راوي او سرسوتي ( سرس وتي) دي. سرسوتي د هغو نورو سپېڅلو سيندونو مشر ګڼل کيدو او دا يواځينې سيند دی چې د اريايانو […]