ځینې کسان د انګریزي “مشین” د پښتو “میچن” نه راوتلی ټکی ګڼي خو هیچا سره د دې څه ثبوت یا دلیل نشته. “مشین” د یوناني ژبې ” میخانی” نه راوتلی توری او مانا يې وسیله، تدبیر یا آله کېږي. په روم کې دا د لاطینې ژبې “مکینه” شو چې د اوسپنې وسایلو یا آلات لپاره […]
د بلخ او شبرغان په لويه لار یوه لویه ګومبده د خاورو ډېرۍ ده چې خلک ورته “نوبهار” وایی. د دې نه لږ وړاندې په هم هغه لاره یوه سټوپه ” توپ رستم” نومېږي. دا ټوله سیمه شا و خوا دوه زره کاله پخوا “باختر” نومیده. په څلورم ق م پېړۍ کې د هند او […]
يو وخت د پښتنو په کورونو کې د مېزرو نه جوړ يو توکې به ارو مرو موندل کېدو. د کټونو بوڼ او جاروخو به په هر کور کې و. د< فرش پوزې، مصلې، ببوزې، پچۍ (ټوکرۍ) ټوپۍ او د غلې د ساتلو لپاره " پنډېري" به د مېزرو نه جوړېدل. دمېزرو بوټې د سلېمان د […]
د نولسمې پېړۍ په وروستیو کې د افغانستان نظامي عهدو لپاره پښتو نومونه رواج شول. سرتېرى (سولجر) لمړی بريدمن (لیفټنټ) تورن (کیپټن) جګړن (میجر) او داسې نور د یو کس کارنامه وه چې امیر شیر علي خان به ورته قاضي قادرو ویل. عبد القادر، د پیښور اوسیدونکی او د ده یو مشر محمد غوث، پخپله […]
په بلخ کې دعباسي خلفاو په وخت يو والي ټاکل شوې و چې داود بن علي نوميدو. يو ځل عباسي خليفه د بلخ خلکو ته په قهرشو چې دوي ورته ماليه او جزيه نه ورکوله. دبغداد نه يوچارواکې بلخ ته ورغلو چې د اسلامي حکومت لپاره د خلکو نه پيسې راټولې کړي. د ښار د […]
” دار الامان ماڼۍ په کچه غرمه کې اور واخستو چې تر دولس نيمو بجو بل و. د عامه فوايدو وزارت واي چې اور د دې په درېم پوړ کې ولگېدو چې پکې د سړکونو، بندونو او د کنالونو د انتظام دفترونه و. د اطفايې گاډي هغه ځاې ته دوه نيمې بجې ورسېدل خو درېم […]
دا اوبه د هندو کش له غرونو نه راووځي او شا و خوا ۴۸۰ کلوميټر مزل وهي. د افغانستان په ختيځ کې دا د کونړ له غرونو تېرېږي او خلک يې په هم دې نوم يادوي. خو دا واورينې اوبه شمال کې لږ مخ په بره هم خېژي او نه سياسي پلې پېژني او نه […]
د افغانستان په قبيلوي ژوند کې د ښکار او د ځان ساتنې لپاره په هر دورکې د وسلو اړتيا وه. د غشو او ليندۍ نه واخلې ترچاقو توره، مچوغنه، پړې اوډبرې هر څه نه کار اخستل شوې دې. د ټوپکو جوړول او کارول په شپاړسمې ميلادي پيړۍ کې پيل شو او افغانستان ته د هند، […]
په دريمې ميلادي پيړۍ کی دچين اوهند له خوا لويديځ ته تلونکی تجارتي قافلې له پيښور ښار ته به نه و رسيدلي چې په اوښانو او اسونو ناستو کسانو به شل کلوميټر ليرې د يوې لوړې منارې سر وليدو. هغه وخت دا مناره هم هاغسی گڼل کيده لکه چې نن د پاريس ايفل ټاور يا […]
په ماشومتوب کې د جوارو نینې خوړلو لپاره به مو یوه ” پېسه” وړله چې منځ به يې سوری و. دا وړه سکه د ” پایی” په نوم هم چلیده. د څلورو دهیلو ( پایانو) قیمت د برونزو یوه سورۍ پېسه وه. غریب کس به ویل چې، ” یوه سورۍ پېسه هم راسره نشته.” یا […]
