په ٢٠٠٦ کال کى د بامېانو د يو غار په دېوالونو د اوومى ميلادي پېړۍ جوړانځورونه وموندل شول چې د لوګي په تور والي کې پټ وو. د باميانو دا غارونه د هغو لويو بودايي مجسمو شا و خوا د راهبانو له خوا د عبادت ځايونو په توګه کاريدل او د جاپان لرغون پوهانو دلته […]
دا فرمان يو مهم تاريخي سند دی چې ورباندې د ۱۱۶۹ هجري نېټه ليکلې ده. دا د احمد شاه د واکمنۍ نهم کال و او دی ممکن هغه وخت د هند لوري ته روان و. فرمان په پېښور کې ليکل شوی دی او له هغې راهيسې هم په دې ښار کې وساتل شو. د شلمې […]
په پېښور کې د ښاري ژبې يومتل دی ” اوکيړي گل اې، جهيړي بيبو نه کهلې” ( هغه کومه خبره ده چې بيبوپرې نه پوهيږي) دا متل د يو هوښيارې او زيرک ښځې په اړه ويل کيږي چې د هرې ستونزې د حل لپاره خلک ترې مشوره اخلي. د دې متل ” بي بو” خيالي […]
د هند او د پارس ترمنځ په تجارتي قافلو کې د ” زون يا زن” زيارت کوونکي هم و. هره قافله چې بست کې به يې پړاو وکړو، د “زنداور” لپاره خلک به ترينه بېل شول. هلته په يوې لوړې غونډۍ د نمر د اسطورې ” زون” لوې عبادت ځاې و. ځينې لرغون پوهان باور […]
ځينې به ووايي چې شاه شجاع د لومړي افغان انگليس جنگ پر وخت په بالا حصار کې ووژل شو او ممکن مړې يې د مېکناټن غوندې په لارو کوڅو کې راښکل شو. د شاه شجاع نوم د ډېرو افغانانو په زړه کې د نفرت او د کرکې احساس راپاره کړي. هغه د انگرېزانو غلام او […]
دوه نيم زره کاله پخوا کله چې انسانانو د اوسپنې په دوره کې ژوند کوو نو د تورې بهيرې او د قفقاز د غرونو منځ پراخه سيمه په يوناني ژبې کې د “سيتيا” په نوم پېژندل کيده. دا د اوسني اوکراين خاوره وه چې پکې کوچاني قبايلو ژوند کوو ” سيتيان” نومېدل. دوي د اسونو […]
د دې سيمې د نورو ښارونو په څېر، کابل د لرغونې تاريخ په پاڼو کې د بلخ او هرات په شان شهرت نه لرلو. دا د ختيځ لوري ته د حمله کوونکو او کډوالو په لاره کې د دمې ځاې و او داسې اټکل دې چې د برونزو په دوره کې خلکو دلته ژوند پېل […]
د ۱۹۲۵ كال د مارچ ۱۸ نېټه وه، د ماسپښين په دوو بجو د حكومت د ادارو استازي، سوداګر، صنعتګر او د بزګرانواستاځي د کابل د “ګلخانې ماڼۍ” كې سره راټول شوي او د افغانستان د امير امان الله خان خبرې يې اورېدې. پاچا ورته د وزن، کچ او د سکو د اندازو په اړه […]
تر شلمې ميلادي پېړۍ په افغانستان کې دوه ډوله روپۍ چلېدې. “کابلي روپۍ” او ” هندي روپۍ” چې د دې دواړو ارزښت معلوم او يو بل نه يې لږ توپير لرلو. کابلي روپۍ هم دوه ډوله وه. “پخه کابلي روپۍ هغه وه چې په مشين جوړه شوې او هواره وه. خامه يا کچه کابلي روپۍ […]
په ۱۹۹۲ م د پکتيا په يو کلي کې چا د منگي نه اوبه راواړولې نود زړې زمانې يوه سکه هم ورسره راولوېده. اوبه د يوې کوهي (څاه) نه راوړل شوې وې. دا خبره خله په خله شوه او د کلي واړه زاړه هغه کوهي ته ورمات شول. چا د ځان سره بيلچې او کودالونه […]