کامره

د اټک نه پورې غاړه ختیځ کی درې کلي مير پورحسین، اورتک پور او کسران، په ګډه “کامره” نومېږي. دلته اوس د پاکستان د هواي ځواک یوه چاوڼۍ ده. دا هواره سیمه په جنوب کې لوړه غونډۍ لري او څوکې ته يې لاره ده چې اوس ورباندې پوڼۍ جوړې دي. په دوېم میلادي پیړۍ کی […]

د ګوډین هټۍ

د پیښور صدرپه ارباب روډ سل کاله پخوا څو د زیړ رنګ هټۍ، چې مخې ته به يې برنډه وه، په یوه لیکه کې جوړې وې. په ټولو د انګریزي ژبې لوحې د دوی کاروبار په ګوته کوو. د کرپا رام وریښمو او طله ټوکر، علیګ کافې، ګلاب رای کتابونه، او د کې- اې ګای […]

قيرووین

په نړۍ کی تر ټولو پخوانی پوهنتون چی تراوسه کار کوی، د مراکش “جامعته القرووین” دی. د دی بنسټ په ۸۵۹ م کی د “فاس” په ښار کی کیښودل شو چې لګښت يې یوی میرمنې فاطمة الفهرية ورکاو. د فاطمې پلار یو شته من تجار و او د ټیونس نه يې مراکش ته کډه کړې […]

د میراث عملیات

د ۱۹۴۷ م اګست په وروستیو کې د ډېلي اسمان په تورو لوګو کې پټ و. دا د هند د ویش د شخړو اور نه و بلکه د برطانوي حکومت د ودانیو شا ته په زرګونو دوسيې (فایلونه) په اور کې سېزل کیده. په بله ورځ د هند لویو ورځپاڼو کې د دې خبر خپورشو […]

چمنی خان

د خوبه پاسه چمني خانه*** دا ستا ملګري ستا د مرګ تړي بندونه *** د پیښور نه ۴۵ کلومیټر شمال ختیځ کې د “سنډاسر” کلي یو سپین ږیري راته د پوخ سرک نه نیم کلومیټرلیرې څوبوساړې په ګوته کړې. د اګست په ۲۸ نېټه ۱۹۳۵ م دلته یو جومات کې د انګریزانو یو مفرور چمنی […]

د پيښور سازش

د پینځو مقدمو(قضیو) لرۍ په ۱۹۲۱ او ۱۹۲۲ م کې د پیښور یوعدالت فیصله کړل. ملزمان د برطانوي هند حکومت د کمیونسټ کیدو او بغاوت په تور نیولي وو. په ۱۹۱۷ م کې د روس کمیونسټ انقلاب د هند په ځوانانوهم اغېز وکړو. یوه داسې ټولنه چې مالدار او غریب پکې یو شان حق ولري […]

مشروطه غورځنګ

جوهرشاه غوربندي او لعل محمد کابلي ډېر په باور د امیر مخې ته ولاړ وو. په دوی د بغاوت تورلګیدلې او امیر ورته په قهر و. هغوی په زړه ورتیا د ولس ستونزې ورته په ګوته کړې خو امیر نمک حرام وبلل او هغه وخت د دربار یو کس دا دواړه د تماچې په ډزو […]

سربلند خان اڅکزی

دا تصویر په ۱۸۷۹ م کې یو انګریز جان برک اخستې دی چې د برطانوي پوځ سره افغانستان ته ورغلې و. په دې کې د اڅکزو یو مشر سربلند خان او ۵ نور کسان ښکاري. سربلند خان او دده شا ته ولاړ سپین ږيري د دودیزه جامو د پاسه د وړۍ چپن اغوستې ده چې […]

د کعبې جنګونه

په خانه کعبه لومړې جنګ په نومبر ۶۸۳ م کی مسلمانانو ترخپل منځ وشو. په ۶۸۰ م اکتوبرد کربلا له پيښې وروسته په دمشق کې د امیه دوېم خلیفه یزید د واک اعلان وشو. د دې فیصلې خلاف د مدینې خلکو د احتجاج په توګه د امیه ټبر ۱۰۰۰کسان له ښاره وشړل. امیه د بدل […]

د خټو مولی

د ایران میرمن شیرین عبادي په ۲۰۰۳ م کې د امن نوبل انعام اخستو په وخت تقریر کې وویل، ” کوروش (سایرس) باچا ۲۵۰۰ کاله پخوا اعلان کړی و چې که خلک يې نه غواړي نو دی به ورباندې باچاهي نه کوي.” بیا په ۲۰۰۶ م کې د امریکې صدر جورج بوش د سایرس یادونه […]