د انګریز نیمه پوځي ځواک “پنجاب ایریګولر فرانټیر فورس” مخفف “پیفر یا پفر او د دې غړي “پیفرز” نومېږي. په ۱۸۴۰ م کې د سیکانو سلطنت په ړنګیدو، د دې خالصه پوځ بیکاره شو. په لاهور کې د ایسټ انډیا کمپنۍ استاځي کرنل هنری لارنس دغه پوځ پخپلې ولقې کې واخیستو. وروسته په دغه ځواک […]
د احمد شاه ابدالي مور زرغونه چې ولس يې په درناوۍ “زرغونه انا” بولي، داټکل له مخې په ۱۷۰۲ یا ۱۷۰۳ م کې وزیږېده. د پلار نوم يې “خالو خان الکوزی” و. ښایی زرغونه په ملتان کې رالویه شوه ځکه د سدوزو یو ټبر د شاهجهان له وخته په ملتان کې اباد و. د زرغونې […]
په ۱۹۲۵ م هرات کې د پخوانو توکو د ساتلو لپاره یو عجایب خانه (موزیم) جوړه شوه چې د تنظیميه رئیس شجاع الدوله د دې مشر و. په ۱۹۲۸ م کې د حبیب الله کلکاني (سقاو) بغاوت په وخت د دې میوزیم زیات اثار لوټ شول. د هفت قلم ډبره چې له ګازرګاه يې ورته […]
باهو مې وو په لاس مې نه کړل اوس به د یار کلي ته ځم تش مړوندونه باهو- باوو او وښي (بایشئی) د یو لوی بنګري نوم دی چې د کوچیانو میرمنو یو یا دواړو لاسونو لپاره جوړیده. یوه ټپه داسې ده چې … د محبوبې بایشئی رغیږي ټول زرگران يې پہ بیګار نیولی دینہ […]
یو کس راته پیغام راواستاو چې “په تا مونو ګراف لیکم.” زه خپل ځان د دې وړ نه ګڼم چې څوک مې په اړه لیکل وکړي. خو د زدکوونکو په مشکل خبر یم نو ورته مې ای- میل ایډرس ورکړو چې خپلې پوښتنې راواستوه. په بله ورځ ای- میل کې “خپل ژوند لیک، د کتابونو […]
د بمبۍ نه ۲۰۰ کلومیټر ختیځ کې د “ساتارا” تاریخي ښار دی. دلته د انګریزانو په هدیره کې د یوې پښتنې میرمن جان قبر هم دی چې په ۱۲ جون ۱۹۱۷ م کې دلته خاورو ته وسپارل شوه. دا د ۸۵ کالو وه. د میرمنجان لومړی واده د برطانوي پوځ یو افسر ” ټامس ماهن” […]
هنری والټر بېلیو انګریز پوځي ډاکټر د ۱۸۷۱م په سپرلي کې د یو پوځي ډلې سره بلوچستان او بیا سیستان ته سفر وکړو. د دوی په قافله کې ۲۵۰وسله وال، د سورلي اسونه او په سامان بار په سوونو اوښان شامل وو. له جیکب اباد د کلات خان استاځی محمود خان او پیرجان مزاري د […]
د ۱۹۶۳ م په سپرلي کې یو فرانسوي زمکپوهه (جیولوجسټ) د افغانستان په مس اینک کې د سروې لپاره زمکه وکیندله نو لرغوني اثار يې وموندل. ” مس اینک”( مس عینک) د کابل نه ۳۵ کلوميټر جنوب لوګر ولایت کې له زمکې ۷۰۰۰ فټ لوړغر دی. په ۱۹۷۷م کې د افغانستان حکومت دلته د مس […]
په هند کې د کرکټ د لوبې “رنجیت ټرافي” یو مشهور ټورنمنټ دی چې کې د هند د ۲۹ ایالتونو ۳۷ داخلي لوبډلې لوبیږي. رنجیت سنګ د هند لومړنی لوبغاړی دی چې د کرکټ نړیوالې لوبې یې وکړې. ده چې کله په انګلنډ کې د کرکټ نړیواله لوبه کوله، د هند اوسنی افسانوي لوبغاړی سچن […]
د قیمتي کاڼو د نومونو په سر کې یاقوت دی چې په لعل او روبي هم پیژندل کېږي. روبی په لاطیني کې سور رنګ ته واي. ورسره “بلاس روبی” پیکه ګلابي رنګ یاقوت ته وایی. په یونان کې یاقوت “د غمو مور” او په روم کې ” په تیږه کې ګل” بلل کیدو. د ابدي […]
